Mae ymgeisydd PhD KESS 2 Michael Ridgill, o Brifysgol Bangor, wedi cyhoeddi ei bapur cyntaf yn y Cyfnodolyn Rhyngwladol Renewable Energy (Factor Effaith 6.274). Mae ymchwil Michael yn canolbwyntio ar drosi ynni hydrokinetig ac mae’r erthygl yn disgrifio’r iteriad cyntaf o ddull sy’n datblygu ar gyfer asesu potensial yr adnodd hwn yn afonydd y byd.
Mae trosi ynni hydrokinetig, yn hytrach na ynni dŵr confensiynol, yn broses o gynhyrchu trydan gyda tyrbinau mewnlif sy’n defnyddio egni cinetig dŵr sy’n llifo, e.e. mewn afon. Mae hyn yn cyferbynnu â ynni dŵr confensiynol, sy’n defnyddio cronni dŵr y tu ôl i argae, gan adeiladu pen dŵr a harneisio egni potensial disgyrchiant y dŵr uchel hwn.
Meddai Michael,
Michael Ridgill
“Rwy’n credu mai dyma’r ymgais gyntaf i gael asesiad adnoddau byd-eang o’r math hwn. Rwy’n ddiolchgar am y gefnogaeth y mae KESS 2 wedi’i darparu, yn ariannol ac o ran datblygiad proffesiynol, sydd wedi caniatáu imi gyrraedd y pwynt hwn yn fy ymchwil hyd yma.
Mae’r cyfleoedd ar gyfer datblygu’r sgiliau angenrheidiol i gyflawni’r prosiect hwn wedi fy ngwthio i ddatblygu’n sylweddol fel gwyddonydd. Mae gweithio mewn partneriaeth â fy nghwmni noddi, Repetitive Energy Company, wedi rhoi mewnwelediadau gwerthfawr i’r diwydiant ifanc sy’n datblygu o amgylch y dechnoleg ynni adnewyddadwy anaeddfed hon. ”
Ychwanegodd yr Athro Simon Neill, prif oruchwyliwr y prosiect,
“Mae’r astudiaeth hon yn rhoi nifer, am y tro cyntaf, ar faint yr adnodd hydrokinetig afonol byd-eang, gan ddangos bod ganddo botensial enfawr i drosi ynni – mwy na dwywaith y galw byd-eang am drydan.”
Dywed Frank Moloney, o’r partner cwmni Repetitive Energy,
“Mae sefydlu persbectif byd-eang o’r potensial ar gyfer trosi ynni hydrokinetig yn cefnogi ein nod i ddarparu datrysiad arloesol a all helpu i gefnogi ymdrechion i ddileu problem tlodi ynni, yn enwedig i gymunedau ynysig sydd heb fynediad at drydan ar hyn o bryd.
Mae ein tyrbin echelin fertigol Smartstream yn cynnig datrysiad cost-effeithiol iawn i drosi ynni hydrokinetig ac rydym wrthi’n chwilio am bartneriaid masnachol i’n helpu i uwchraddio’r dechnoleg a dod â Smartstream i’r farchnad. Gallai busnesau hydro blaenllaw fel Statkraft AS, Agder Energi AS ac SSE elwa’n fawr trwy gymhwyso technoleg Smartstream yn eu dyfrbontydd presennol. ”
Gellir gweld y papur cyhoeddedig llawn yma: https://doi.org/10.1016/j.renene.2021.04.109
